Το εμπόριο και ο πολιτισμός του Ισλάμ

Φύλλο εργασίας "Το εμπόριο και ο πολιτισμός του Ισλάμ"
Πολιτιστικές επιδράσεις Βυζαντινών και Αράβων
Δείτε την παρουσίαση του μαθήματος κάνοντας κλικ εδώ.

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

α. Η ανάπτυξη του εμπορίου

Από τα μέσα 8ου αι.:

Άραβες + Εβραίοι γίνονται μεταπράτες (=μεταπωλητές) του διεθνούς εμπορίου.

Παράγοντες που ευνόησαν τις εμπορικές δραστηριότητες:

α) η εξαίρετη γεωγραφική θέση του Χαλιφάτου (μεταξύ Ανατολής και Δύσης).

β) η εκμετάλλευση ορυχείων χρυσού και αργύρου Δυτ. Αφρικής και Σαχάρας.

γ) η ίδρυση αραβικών αποικιών στις ακτές Ινδιών, Ν. Α. Ασίας, Κίνας (για μεταφορά μέσω Ιράκ ή μέσω Ερυθράς θάλασσας μπαχαρικών και ειδών πολυτελείας προς αραβικές και βυζαντινές αγορές).

Καινοτομίες εμπόρων του Ισλάμ:

- συγκρότησαν εμπορικές εταιρείες

- επινόησαν τις εμπορικές επιταγές (τσεκ)

- ανέπτυξαν το πιστωτικό σύστημα (αργυραμοιβοί - τραπεζίτες) (αργυραμοιβοί = αυτοί που εξαργυρώνουν - ανταλλάσσουν ξένα νομίσματα).

Αποτέλεσμα: διευκόλυνση των συναλλαγών.

β. Γράμματα, Επιστήμη και Τέχνες

• Μεγάλη ανάπτυξη γραμμάτων, επιστημών και τεχνών στο Ισλάμ.

• Γράμματα, επιστήμες:

- ίδρυση βιβλιοθηκών (Κόρδοβα, Βαγδάτη)

- ίδρυση πανεπιστημίων (Κόρδοβα, Βαγδάτη)

- συλλογή χειρογράφων από Χαλίφες

- διάδοση αραβικής λογοτεχνίας σε χριστιανούς

- μεταφράσεις στα αραβικά έργων Ινδών, Περσών και Ελλήνων σοφών (π.χ Αριστοτέλη)

• Αραβική τέχνη - χαρακτηριστικά της:

- ανεικονική τεχνοτροπία (= στις παραστάσεις δε χρησιμοποιούνται ανθρώπινες μορφές)

- τεμένη (τζαμιά - ιεροί χώροι λατρείας) (σπουδαιότερα: Κόρδοβας και Δαμασκού)

- δανείστηκε τεχνίτες και τεχνικές από το Βυζάντιο

- εξαιρετικά έργα μικροτεχνίας (κυρίως από ελεφαντόδοντο και γυαλί)

γ. Επίδραση του αραβικού πολιτισμού

Επίδραση αραβικού πολιτισμού στη Δύση από τις επιστημονικές επιδόσεις των Αράβων.

• Επιστημονικές επιδόσεις των Αράβων:

- Μαθηματικά:  ινδική αρίθμηση

- Γεωγραφία:  μακρινά ταξίδια

- Αστρονομία:  υπολογισμός τροχιάς ήλιου και πλανητών

- Χημεία:  ανακάλυψη θειικού οξέος και οινοπνεύματος

- Ιατρική:  καθιέρωση νέων φαρμάκων - πολύπλοκες εγχειρήσεις

• Εισαγωγές στο Βυζάντιο και στη Δύση:

- Χαρτί (κινέζικη εφεύρεση)

- Πολλές αγροτικές καλλιέργειες (βαμβάκι, λεμόνι, σακχαροκάλαμο κ.α)

• Καινοτομίες στο εμπόριο  (έγινε λόγος παραπάνω).

• Παρουσία πολλών αραβικών λέξεων σε ευρωπαϊκές γλώσσες  (π.χ άλγεβρα, ζενίθ, ναδίρ, αλκοόλ, ρύζι, σιρόπι κ.α).