English French German Spain Italian Dutch Russian Portuguese Japanese Korean Arabic Chinese Simplified

Η διάδοση του Χριστιανισμού στους Μοραβούς και τους Βουλγάρους

α. Ο εκχριστιανισμός των Μοραβών (= Σλαβική φυλή στην ανατολική Τσεχία).
- 862/3: Ο ηγεμόνας τους, Ραστισλάβος, ζήτησε ιεραποστόλους, για να διδάξουν το Χριστιανισμό στο λαό του.
- Σκοπός του : να στηριχτεί στο Βυζάντιο, για να αποκρούσει τις απειλές των Γερμανών και των Βουλγάρων.
- Ο Μιχαήλ Γ΄ και ο Φώτιος είδαν την πρόταση του Ραστισλάβου ως ευκαιρία για επέκταση της επιρροής και της πνευματικής ακτινοβολίας του Βυζαντίου στην κεντρική Ευρώπη.
- 863: Ανάθεσαν την ιεραποστολή σε 2 Θεσσαλονικείς αδερφούς και αξιόλογους  διπλωμάτες και λόγιους: τον ΚωνσταντίνοΚύριλλο) και το Μεθόδιο.
Το έργο τους:
- Ο Κωνσταντίνος: α) επινόησε το σλαβικό αλφάβητο β) μετέφρασε στα σλαβικά τη Θεία Λειτουργία και τα ιερά βιβλία γ) μαζί με το Μεθόδιο οργάνωσαν τη σλαβική εκκλησία κατά τα βυζαντινά πρότυπα.
Αποτελέσματα του έργου τους:
1. Η χρήση του σλαβικού αλφάβητου:
-διευκόλυνε τους Μοραβούς να κατανοήσουν το κήρυγμα και τη Λειτουργία
-εξασφάλισε τεράστια επιτυχία στο ιεραποστολικό έργο
-αποτέλεσε την απαρχή του γραπτού πολιτισμού των Σλάβων
2. Οι Σλάβοι υιοθέτησαν το πολιτιστικό σύστημα των Ελλήνων και του Χριστιανισμού.
3. Οι νομάδες Σλάβοι απόκτησαν ενότητα, γιατί ο Χριστιανισμός ενίσχυσε την
κοινότητα της φυλής με την κοινότητα της πίστης.
β. Ο εκχριστιανισμός των Βουλγάρων.
- Αιτία: η σύγκρουση Βυζαντίου με τον πάπα.
- Σκοπός του πάπα: επέκταση επιρροής Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας στην άμεση γειτονιά του Βυζαντίου.
- Βυζαντινός στρατός: υποχρέωσε το Βόρη (ηγεμόνα των Βουλγάρων):
α) να δεχτεί το Χριστιανισμό ως θρησκεία του έθνους του
β) να βαπτιστεί ο ίδιος από τον Μιχαήλ Γ΄(864)
Αργότερα όμως:
- Ο Βόρης απαιτεί εκκλησία ανεξάρτητη από την Κωνσταντινούπολη και καλεί τον πάπα για βοήθεια.
- Ο πάπας δέχεται.
- Ο Πατριάρχης Φώτιος: α) κατήγγειλε την επέμβαση της Ρώμης στη Βουλγαρία β) κατηγόρησε τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία για λειτουργικά και δογματικά λάθη.
- Σκοπός του η υπεράσπιση: α) της ανεξαρτησίας της Βυζαντινής Εκκλησίας και
β) των συμφερόντων του βυζαντινού κράτους.
- Συγκαλεί τη Σύνοδο του 867 με την οποία:
1) αναθεμάτισε τον πάπα
2) απέρριψε το δόγμα filioque (Δες υποσημείωση)
3) καταδίκασε την επέμβαση της Ρώμης στη Βουλγαρία
- Με τη Σύνοδο του 870 αποφασίστηκε: η Βουλγαρική Εκκλησία να υπάγεται στο
Πατριαρχείο Κων/πολης.

Υποσημείωση : Λατινικός όρος που σημαίνει «και από τον Υιό», ο οποίος προστέθηκε στο "Σύμβολο της Πίστεως" από τη Δυτική Εκκλησία, για να δηλώσει ότι το Άγιο Πνεύμα εκπορεύεται (δηλαδή πηγάζει) όχι μόνο από το Θεό αλλά και από τον Υιό (δηλαδή το Χριστό). Αυτός ο όρος - δόγμα ήταν η κυριότερη αιτία που προκλήθηκε το Πρώτο Σχίσμα των δύο Εκκλησιών και στη Σύνοδο του 867 απορρίφθηκε από την Ανατολική Εκκλησία, η οποία δέχεται ότι το Άγιο Πνεύμα πηγάζει μόνο από τον Θεό Πατέρα. Για περισσότερα δείτε εδώ.

4 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Μπορείτε να μου απαντήσετε στο εξής;
Στο σχολικό βιβλίο της Β' Λυκείου λέει πως ο Βόρης συνέτριψε την αντίσταση των Βουλγάρων ευγενών (βογιάρων), που έμεναν πιστοί στην εθνική θρησκεία.
Γίνεται να μου πείτε ποια ήταν η εθνική θρησκεία; Δηλαδή ήταν αντίθετη με τη Βουλγαρική εκκλησία που οργανώθηκε με βάση τα Βυζαντινά πρότυπα?

Γεώργιος Νικολάου είπε...

Οι ευγενείς Βογιάροι ήταν ειδωλολάτρες. Ο Βόρης προχώρησε στην εφαρμογή ενός διεξοδικού προγράμματος εκχριστιανισμού στο βασίλειό του με κίνητρα καθαρά πολιτικά, καθώς κάτι τέτοιο θα έκανε στερεότερο το δεσμό των Βουλγάρων με τους Σλάβους και έτσι ο ίδιος ο Βόρης θα γινόταν πολιτικός και θρησκευτικός αρχηγός τους, όπως ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου. Οι αριστοκράτες βούλγαροι όμως επαναστάτησαν και ο Βόρις κατέπνιξε στο αίμα το κίνημά τους και επέβαλε την εξουσία του σε όσους τον αμφισβητούσαν.
Οι διαμάχη του Βόρη με το Βυζάντιο είναι άλλη ιστορία, αφού έχει να κάνει με την αρχική πρόθεσή του να εκχριστιανιστεί σύμφωνα με τον υπό παπικής μορφής χριστιανισμό, γεγονός που προκάλεσε την αντίδραση της βυζαντινής εκκλησίας.

Ανώνυμος είπε...

Μήπως θα μπορούσατε να μου απαντήσετε στην ερώτηση : ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΦΩΤΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΛΑΤΙΝΩΝ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΚΑΙ ΤΙ ΗΤΑΝ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΤΟΝ ΠΕΊΡΑΖΕ ΣΤΟΥΣ ΛΑΤΙΝΙΟΥΣ;

Γεώργιος Νικολάου είπε...

Η διαμάχη του Βόρη με το Βυζάντιο έχει να κάνει με την αρχική πρόθεσή του να εκχριστιανιστεί σύμφωνα με τον υπό παπικής μορφής χριστιανισμό, γεγονός που προκάλεσε την αντίδραση της βυζαντινής εκκλησίας. Πιο συγκεκριμένα ο πατριάρχης Φώτιος ενοχλήθηκε από την κίνηση των παπικών απεσταλμένων στη Βουλγαρία να εισάγουν τη λατινική γλώσσα στη λειτουργία των βουλγαρικών εκκλησιών και γενικά από την προσπάθειά τους να επιβάλουν την παπική εξουσία σε όλη τη Βουλγαρία (Η προσπάθεια αυτή του Πάπα οφείλεται στο γεγονός ότι πριν την εικονομαχία είχε δικαιοδοσία σε όλη τη βαλκανική χερσόνησο, που τότε λεγόταν Ιλλυρικό, αλλά ο εικονομάχος αυτοκράτορας Λεών Γ΄ του την αφαίρεσε, επειδή ο Πάπας πήρε το μέρος των εικονόφιλων). Επιπλέον ο Πάπας, που μετά την εικονομαχία στράφηκε προς τη Δύση και αναζήτησε στήριξη στους ηγεμόνες των Φράγκων, άρχισε να εφαρμόζει στη χριστιανική λατρεία δογματικές και λειτουργικές καινοτομίες, οι οποίες ήταν ξένες προς τις ορθόδοξες παραδόσεις και γι’ αυτό θεωρήθηκαν από τον πατριάρχη Φώτιο δογματικά και λειτουργικά λάθη. Οι καινοτομίες αυτές ήταν: η νηστεία του Σαββάτου, η απαγόρευση στους Λατίνους ιερείς να παντρεύονται, η συντόμευση της μεγάλης σαρακοστής κατά μία εβδομάδα, το δικαίωμα να τελούν το μυστήριο του Χρίσματος μόνο επίσκοποι και όχι απλοί ιερείς, και κυρίως το δόγμα της διπλής εκπόρευσης του Αγίου Πνεύματος. Κοντά σ’ αυτά θα πρέπει να προσθέσουμε ότι ανάμεσα στον Πάπα και στον πατριάρχη υπήρχε παρασκήνιο που προκάλεσε ψυχρότητα στις δύο εκκλησίες. Πιο συγκεκριμένα, ο Πάπας ενοχλήθηκε που ο Φώτιος ανέβηκε με συνοπτικές διαδικασίες στον πατριαρχικό θρόνο το 858 μ.Χ. (επειδή πήρε όλους τους βαθμούς της ιεροσύνης σε μόλις 6 μέρες) και λίγα χρόνια αργότερα (863 μ.Χ.) κατηγόρησε τον Φώτιο για αντικανονική εκλογή. Όλα αυτά θα οδηγήσουν στη σύνοδο του 867 στην οποία ο Φώτιος θα αναθεματίσει τον Πάπα, θα καταδικάσει την επέμβασή του στη Βουλγαρία και θα απορρίψει το δόγμα που δεχόταν η εκκλησία της Ρώμης, ότι δηλαδή το Άγιο Πνεύμα και εκ του Υιού εκπορεύεται. Έτσι, θα γίνει το πρώτο σχίσμα μεταξύ Ορθοδόξου και Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.