Παραγωγή ρημάτων

Φύλλο εργασίας (Παραγωγή ρημάτων από ονόματα)

Παραγωγή ρημάτων

1. από ονόματα:

- άω πεῖνα > πεινάω - ῶ

- έω φθόνος > φθονέω - ῶ

- όω ἐλεύθερος > ἐλευθερόω - ῶ

- εύω κίνδυνος > κινδυνεύω

- ττω φύλαξ > φυλάττω

- άζω δίκη > δικάζω

- ίζω ἐλπίς > ἐλπίζω

- αίνω δυσχερής > δυσχεραίνω

- ύνω λαμπρός > λαμπρύνω

- αίρω χαρά > χαίρω

- λω ἂγγελος > ἀγγέλλω

2. από άλλα ρήματα:

- σκω (για πράξη που αρχίζει να γίνεται) γηράω (=γερνώ) > γηράσκω (= αρχίζω να γερνώ)

- άζω (για πράξη που γίνεται συχνά ή έντονα) στένω > στενάζω (= στενάζω συχνά)

- ιάω (για να δηλώσει επιθυμία ή τάση για κάτι) κλαίω > κλαυσιάω

3. από επιρρήματα:

- άζω δίχα (= σε δύο μέρη) > διχάζω

- ίζω ἐγγύς (= κοντά) >  ἐγγίζω (= φέρνω κοντά)

4. από επιφωνήματα:

- ώζω οἴμοι (= αλίμονο) > οἰμώζω (= θρηνώ)

Λεξιλόγιο για το ρατσισμό

Ποιες λέξεις έρχονται στο μυαλό σας ακούγοντας τη λέξη "ρατσισμός";
                                        http://www.tagxedo.com/artful/845cd70c6606482c

                                                                  Του μαθητή Α.Π
                                                   http://www.imagechef.com/r/o4QYuR
                                                                  Του μαθητή Γ.Π

Της μαθήτριας Μ. Σ

Της μαθήτριας Τ. Κ

Του μαθητή Γ. Μ

Της μαθήτριας Ι.Τ

Της μαθήτριας Ε.Χ

6. Η μουσική εξημερώνει

Ακούστε εδώ ηχογραφήσεις αρχαίας ελληνικής μουσικής.

Αφού μελετήσετε το κείμενο 6 στη σελίδα 44 του σχολικού σας βιβλίου, απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις:
1. Τι υποστηρίζει ο Πολύβιος στην αρχή του κειμένου σχετικά με τη μουσική;
2. Από που διαπιστώνει ο Πολύβιος τη στενή σχέση των Αρκάδων με τη μουσική και το τραγούδι;
3. Τι θεωρείται και τι δε θεωρείται ντροπή στους Αρκάδες;
4. Για ποιο λόγο οι Αρκάδες θέσπισαν αυτές τις μουσικές και χορευτικές εκδηλώσεις;
5. Σύμφωνα με το κείμενο η γεωγραφική θέση και το κλίμα ενός τόπου επηρεάζει τις συνήθειες των κατοίκων του;
Κάντε κλικ εδώ, για να διαβάσετε τη μετάφραση του κειμένου.

Χωρισμός του κειμένου σε προτάσεις

1. Μουσικὴν πᾶσι μὲν ἀνθρώποις ὄφελος (ἐστι) ἀσκεῖν,

2. Ἀρκάσι δὲ καὶ ἀναγκαῖον (ἐστι ἀσκεῖν τήν μουσικὴν). 

3. Παρὰ μόνοις γὰρ Ἀρκάσι πρῶτον μὲν οἱ παῖδες ἐκ νηπίων ᾄδειν ἐθίζονται κατὰ νόμους τοὺς ὕμνους καὶ παιᾶνας,

4. οἷς ἕκαστοι κατὰ τὰ πάτρια τοὺς ἐπιχωρίους ἥρωας καὶ θεοὺς ὑμνοῦσι∙

5. μετὰ δὲ ταῦτα πολλῇ φιλοτιμίᾳ χορεύουσι κατ’ ἐνιαυτὸν τοῖς Διονυσιακοῖς αὐληταῖς ἐν τοῖς θεάτροις.

6. Καὶ τῶν μὲν ἄλλων μαθημάτων ἀρνηθῆναί τι μὴ γιγνώσκειν οὐδὲν αἰσχρὸν (είναι) ἡγοῦνται, 

7. τήν γε μὴν ᾠδὴν οὒτ’ ἀρνηθῆναι δύνανται διὰ τὸ κατ’ ἀνάγκην πάντας μανθάνειν,

8. οὒθ’ ὁμολογοῦντες (δύνανται) ἀποτρίβεσθαι διὰ τὸ τῶν αἰσχρῶν παρ’ αὐτοῖς νομίζεσθαι τοῦτο.

Ενότητα 7η - Ραψωδία ε, στίχοι 33-165

Φύλλο εργασίας 9 (Ραψωδία ε, στίχοι 33-165)
Δείτε εδώ το πρώτο βίντεο με τη συνάντηση Ερμή - Καλυψώς.

Ερμής και Καλυψώ. Σχέδιο του μαθητή Προκόπη Καρκάτα

Επίθετα παράγωγα από ονόματα

Φύλλο εργασίας (επίθετα παράγωγα από ονόματα)

Επίθετα παράγωγα από ουσιαστικά είναι όσα σημαίνουν:

1. αυτόν στον οποίο ανήκει  ό,τι δηλώνει το ουσιαστικό ή αυτόν που έχει σχέση με το ουσιαστικό:

- ιος  πλούσιος < πλοῦτος

- αῖος ἀναγκαῖος < ἀνάγκη

- ειος  ἀνδρεῖος < ἀνήρ, τέλειος < τέλος

- οιος γελοῖος < γέλως

- ῷος μητρῷος < μήτηρ (ουδέτερο: το μητρῷο)

- ακός οἰκιακός < οἶκος

- ικός φυσικός < φύσις

- υκός θηλυκός < θῆλυς

-εικός κεραμεικός < κεραμεύς

2. ύλη ή (σπάνια) χρώμα:

- οῦς σιδηροῦς (σιδερένιος) < σίδηρος, πορφυροῦς (κοκκινωπός) < πορφυρός

- ινος λίθινος < λίθος, κίτρινος < κίτρον (=λεμόνι)

3. τον κατάλληλο για αυτό που δηλώνει το ουσιαστικό:

- ιμος νόμιμος < νόμος

4. αφθονία κάποιου πράγματος:

- εις  χαρίεις (= χαριτωμένος) < χάρις [τα τρία γένη: -εις, -εσσα, -εν]

- όεις  ἀνεμόεις (= γεμάτος ανέμους) < ἂνεμος 

- εινός ὑγιεινός < ὑγιής

- λός ἀμαρτωλός < ἀμαρτία

- ηλός ἀπατηλός < ἀπάτη

- αλέος κραυγαλέος < κραυγή

- ρός  ἐχθρός < ἒχθος (=έχθρα)

- αρός λιπαρός < λίπος

- ερός νοερός < νοῦς

- ηρός τολμηρός < τόλμη

- υρός ἁλμυρός < ἅλμη

- ώδης μανιώδης < μανία

5. χρόνο ή μέτρο:

- αῖος ἀρχαῖος < ἀρχή

- ιαῖος μηνιαῖος < μήνη (= σελήνη)

- ήσιος ἡμερήσιος < ἡμέρα

- ινός ἑσπερινός < ἑσπέρα (= σούρουπο)

Β΄ Επεισόδιο (Σκηνή 1η - στίχοι 576- 658)

Φύλλο εργασίας 7
Απαντήσεις φύλλου εργασίας 7

Ακούστε το Β΄ Επεισόδιο εδώ.
Δείτε απόσπασμα παράστασης και εδώ.
Ακούστε το Β΄ Επεισόδιο από παλαιότερη παράσταση στο παρακάτω βίντεο:

Στίχοι του μαθητή Ράκκα Θεόφιλου (1ου Γυμνασίου Νάουσας)

Ανάθεμα την ώρα κατάρα τη στιγμή
αφήσανε τη Σπάρτη  για μία καλλονή.

Μαζεύτηκαν οι Έλληνες απ’ όλες τις μεριές

την Έλενα να φέρουνε στου Μενέλαου τις αγκαλιές.

Ξεκίνησαν με πλοία αμέτρητα πολλά

της Τροίας να πατήσουνε τα τείχη τα ψηλά.

Δέκα χρόνια πάλευαν στο κάστρο της να μπουν

την Έλενα ν’ αρπάξουνε και λάφυρα να βρουν.

Αρπάξανε κοσμήματα, λάφυρα πολλά

Αρπάξανε το είδωλο και όχι την κυρά.

Ανάθεμα την ώρα κατάρα τη στιγμή

χαλάσανε την Τροία για μια ψεύτικη γυνή.

Αμέτρητα κορμιά ξαπλώθηκαν εκεί

γιατί νόμιζαν πως ήταν η Ελένη η αληθινή.

Μετά από πολέμους και μύριες συμφορές

βρέθηκε ο Μενέλαος στης Αιγύπτου τις αυλές

Στου Πρωτέα τα παλάτια τον είδε η γυνή

αλλά ‘κείνος δεν επείσθη πως ήτανε αυτή.

Ανάθεμα την ώρα κατάρα τη στιγμή

που πέθαναν οι Έλληνες για μία καλλονή.

Είμαστε όλοι ίδιοι. Είμαστε όλοι διαφορετικοί

Σενάριο μαθήματος σύμφωνα με τα νέα πιλοτικά προγράμματα

Δείτε την παραπάνω ταινία μικρού μήκους και απαντήστε:

1. Ποια μηνύματα επιδιώκει να περάσει ο σκηνοθέτης της ταινίας;

2. Ποια συναισθήματα και ποιοι προβληματισμοί σας δημιουργήθηκαν;

3. Θα θέλατε να είχατε φίλο και μέλος της παρέας σας τον ήρωα της ταινίας;

1. Τι πιστεύετε ότι είναι ο ήρωας της ταινίας;

2. Γιατί επιλέχτηκε σκηνοθετικά το βουνό και η χιονοθύελλα; 

3. Ποια ζώα επέλεξε ο σκηνοθέτης και γιατί; 

4. Ποιο είναι το μήνυμα και ποιος ο σκοπός της ταινίας; 

5. Εσείς ποιους θεωρείτε ξένους; 

6. Ποιοι ευθύνονται για τη γνώμη σας αυτή; 

7. Τι αισθάνεστε για τους ξένους;
8. Δεν είμαι ρατσιστής αλλά ……  (εκφράστε τις ανησυχίες σας) 

1. Γιατί οι Έλληνες δεν θα πρέπει να είναι ρατσιστές;
2. Ποια εικόνα είχαν οι ξένοι για τους Έλληνες της ταινίας; 

   1. Ποιο είναι το μήνυμα της ταινίας;

2. Τι εικόνες επιλέγει; Γιατί τέτοιες εικόνες; Τι συμβολίζουν; 

Διαβάστε τα παρακάτω comics από την έκδοση της υπηρεσίας επίσημων εκδόσεων των Ευρωπαϊκών κοινοτήτων, «Εγώ ρατσιστής;!» και απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις:

1.Ποιες μορφές ρατσισμού εντοπίζετε στα παρακάτω comics;

2.Τι είναι εκείνο που σας προκαλεί έκπληξη σχετικά με τη συμπεριφορά των ηρώων των comics;

3.Ποιες άλλες μορφές ρατσισμού γνωρίζετε;
4. Με ποιους τρόπους πιστεύετε ότι εκδηλώνεται ο ρατσισμός;

Γράψτε ένα ευχαριστήριο γράμμα προς έναν αλλοδαπό που σας βοήθησε σε κάτι.
Βρείτε το δικό σας σενάριο με θέμα το ρατσισμό και δημιουργήστε το δικό σας βίντεο.

Να σχολιάσετε τις παρακάτω αφίσες: Ποια χρώματα επιλέγονται; Ποια αντικείμενα; Ποιο είναι το βασικό μήνυμα της αφίσας; Ποιος φορέας έχει εκδώσει την κάθε αφίσα και σε ποιο κοινό απευθύνεται;

Οι λάτρεις των ηλεκτρονικών παιχνιδιών  ας δοκιμάσουν (όσοι τολμούν) τις ικανότητές τους στο ηλεκτρονικό παιχνίδι: Ταξίδι φυγής. 

Συνηρημένα ρήματα σε -όω

Φύλλο εργασίας για τα συνηρημένα σε -όω

Δεν πληροίς τις προϋποθέσεις ένταξης στην ομάδα μας.

Δεν δικαιούται να πάρει σύνταξη, γιατί δεν πληροί τους όρους συνταξιοδότησης.
Στο χώρο αυτό (δεν) πληρούνται οι προδιαγραφές ασφάλειας και υγιεινής.

Κάντε κλικ εδώ, για να δείτε πώς κλίνονται τα συνηρημένα σε -όω. Επίσης κάντε κλικ στην παρακάτω εικόνα, για να δείτε πώς μετατρέπονται κατά τη συναίρεση οι καταλήξεις του λύω.

Προσοχή.
Οι συναιρέσεις αφορούν μόνο τον Ενεστώτα και τον Παρατατικό. Οι υπόλοιποι χρόνοι κλίνονται όπως το ρήμα λύω, αφού τρέψουν τον χαρακτήρα τους -ο- σε -ω- π.χ δουλόω, δουλῶ → δουλώσω,  ἐδούλωσα, δεδούλωκα, ἐδεδουλώκειν.

Πηγή: Γραμματική της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, εκδ. Βολονάκη.