Τα ενρινόληκτα και υγρόληκτα ρήματα σχηματίζουν τον αόριστο όπως το λύω αλλά χωρίς -σ- (π.χ ἔστειλα και ἐστειλάμην). Θυμηθείτε επίσης ότι παίρνει αύξηση στην οριστική και τη χάνει στις υπόλοιπες εγκλίσεις.
Προσοχή. Κατά το σχηματισμό του αορίστου παρατηρούνται οι μεταβολές του παρακάτω πίνακα. Προσέχουμε ότι στο Μέλλοντα, αν πριν το -α- υπάρχει ε, ι, ρ, τότε στον αόριστο παραμένει το -α-, ενώ αν υπάρχει πριν από το -α- οποιοδήποτε άλλο φωνήεν ή σύμφωνο, τότε στον αόριστο το -α- τρέπεται σε -η- (Δείτε και τα παραδείγματα στο δεύτερο πίνακα).
Η διαφορά μεταξύ βραχύχρονου και μακρόχρονου έχει τη σημασία του στον τονισμό. Π.χ στο ρήμα κρίνω το απαρέμφατο αορίστου παίρνει περισπωμένη, επειδή το -ι- είναι πλέον μακρό (κρῖναι).
Κλίση Αορίστου ενρινόληκτων και υγρόληκτων (φαίνω και αγγέλλω):
Ενεστώτας
|
Μέλλοντας
|
Μεταβολές
|
Αόριστος
|
λεαίνω | λεανῶ | α (βραχύ) → α (μακρό) [μετά από -ε-] | ἐλέανα |
ὑγιαίνω | ὑγιανῶ | α (βραχύ) → α (μακρό) [μετά από -ι-] | ὑγίανα |
μαραίνω | μαρανῶ | α (βραχύ) → α (μακρό) [μετά από -ρ-] | ἐμάρανα |
καθαίρω | καθαρῶ | α (βραχύ) → η | ἐκάθηρα |
ἀγγέλλω | ἀγγελῶ | ε → ει | ἢγγειλα |
κρίνω | κρινῶ | ι (βραχύ) → ι (μακρό) | ἔκρινα |
ἀμύνω | ἀμυνῶ | υ (βραχύ) → υ (μακρό) | ἢμυνα |
Η διαφορά μεταξύ βραχύχρονου και μακρόχρονου έχει τη σημασία του στον τονισμό. Π.χ στο ρήμα κρίνω το απαρέμφατο αορίστου παίρνει περισπωμένη, επειδή το -ι- είναι πλέον μακρό (κρῖναι).
Μερικά παραδείγματα:
Ενεστώτας
|
Μέλλοντας
|
Αόριστος
|
πάλλω
|
παλῶ
|
ἔπηλα
|
θάλλω
|
θαλῶ
|
ἔθηλα
|
ψάλλω
|
ψαλῶ
|
ἔψηλα
|
ὑφαίνω
|
ὑφανῶ
|
ὕφηνα
|
ἀγάλλω (=τιμώ,
λαμπρύνω)
|
ἀγαλῶ
|
ἤγηλα
|
σφάλλω
|
σφαλῶ
|
ἔσφηλα
|
ἀγείρω
(=συγκεντρώνω)
|
ἀγερῶ
|
ἤγειρα
|
σπείρω
|
σπερῶ
|
ἔσπειρα
|
μένω
|
μενῶ
|
ἔμεινα
|
νέμω (=μοιράζω)
|
νεμῶ
|
ἔνειμα
|
φθείρω
|
φθερῶ
|
ἔφθειρα
|
Κλίση Αορίστου ενρινόληκτων και υγρόληκτων (φαίνω και αγγέλλω):
Οριστική
|
Υποτακτική
|
Ευκτική
|
Προστακτική
|
Απαρέμφατο
|
Μετοχή
|
ἔφηνα
ἔφηνας
ἔφηνε
ἐφήναμεν
ἐφήνατε
ἔφηναν
|
φήνω
φήνῃς
φήνῃ
φήνωμεν
φήνητε
φήνωσιν
|
φήναιμι φήναις φήναι
φήναιμεν φήναιτε φήναιεν |
-
φῆνον
φηνάτω
-
φήνατε
φηνάντων
|
φῆναι
|
φήνας
φήνασα
φῆναν
|
ἤγγειλα
ἤγγειλας
ἤγγειλε
ἠγγείλαμεν
ἠγγείλατε
ἤγγειλαν
|
ἀγγείλω
ἀγγείλῃς
ἀγγείλῃ
ἀγγείλωμεν
ἀγγείλητε
ἀγγείλωσιν
|
ἀγγείλαιμι
ἀγγείλαις
ἀγγείλαι
ἀγγείλαιμεν
ἀγγείλαιτε
ἀγγείλαιεν
|
-
ἄγγειλον
ἀγγειλάτω
-
ἀγγείλατε
ἀγγειλάντων
|
ἀγγεῖλαι
|
ἀγγείλας
ἀγγείλασα
ἀγγεῖλαν
|
Οριστική
|
Υποτακτική
|
Ευκτική
|
Προστακτική
|
Απαρέμφατο
|
Μετοχή
|
ἐφηνάμην
ἐφήνω
ἐφήνατο
ἐφηνάμεθα
ἐφήνασθε
ἐφήναντο
|
φήνωμαι
φήνῃ
φήνηται
φηνώμεθα
φήνησθε
φήνωνται
|
φηναίμην
φήναιο
φήναιτο
φηναίμεθα
φήναισθε
φήναιντο
|
-
φῆναι
φηνάσθω
-
φήνασθε
φηνάσθων
|
φήνασθαι
|
φηνάμενος
φηναμένη
φηνάμενον
|
ἠγγειλάμην
ἠγγείλω ἠγγείλατο ἠγγειλάμεθα ἠγγείλασθε ἠγγείλαντο |
ἀγγείλωμαι
ἀγγείλῃ ἀγγείληται ἀγγειλώμεθα ἀγγείλησθε ἀγγείλωνται |
ἀγγειλαίμην
ἀγγείλαιο ἀγγείλαιτο ἀγγειλαίμεθα ἀγγείλαισθε ἀγγείλαιντο |
-
ἄγγειλαι
ἀγγειλάσθω
-
ἀγγείλασθε
ἀγγειλάσθων
|
ἀγγείλασθαι
|
ἀγγειλάμενος
ἀγγειλαμένη
ἀγγειλάμενον |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου