Απόλυτη - Συνημμένη μετοχή - Επιρρηματικές μετοχές

Φύλλο εργασίας

Βασικοί κανόνες για τις μετοχές:

1. Το υποκείμενο μιας μετοχής βρίσκεται πάντα στην ίδια πτώση με τη μετοχή.

2. Όταν το υποκείμενο της μετοχής είναι και υποκείμενο ή αντικείμενο του ρήματος, η μετοχή χαρακτηρίζεται συνημμένη.

3. Όταν το υποκείμενο της μετοχής δεν είναι και υποκείμενο ή αντικείμενο του ρήματος, η μετοχή χαρακτηρίζεται απόλυτη και βρίσκεται συνήθως σε πτώση γενική.

Παραδείγματα απόλυτης μετοχής στα νεοελληνικά:

Θεού θέλοντος και καιρού επιτρέποντος θα πάμε εκδρομή στο βουνό.

Θεού = υποκείμενο υποθετικής μετοχής θέλοντος

Καιρού = υποκείμενο υποθετικής μετοχής επιτρέποντος

Η συζήτηση για το θέμα των αποκρατικοποιήσεων έγινε κεκλεισμένων των θυρών.

των θυρών = υποκείμενο χρονικής ή τροπικής μετοχής κεκλεισμένων

Τηρουμένων των αναλογιών, θα απολυθούν 12 εργάτες.

των αναλογιών = υποκείμενο υποθετικής μετοχής τηρουμένων

Παραδείγματα επιρρηματικών μετοχών του κειμένου 9:

1. Αὕτη προαποθανόντος αὐτῇ τοῦ ἀνδρός ἤγαγεν ἐς Ὀλυμπίαν τόν υἱόν μαχούμενον.

- Προαποθανόντος = αιτιολογική μετοχή, απόλυτη ( γιατί υποκείμενο μετοχής= τοῦ ἀνδρός και υποκείμενο του ρήματος= Αὕτη).

- μαχούμενον = τελική μετοχή, συνημμένη (γιατί υποκείμενο μετοχής= τόν υἱόν, το οποίο είναι και αντικείμενο του ρήματος).

2. Νικῶντος δὲ τοῦ Πεισιρόδου, τὸ ἔρυμα ὑπερπηδῶσα ἡ Καλλιπάτειρα ἐγυμνώθη.

- Νικῶντος = χρονική μετοχή, απόλυτη (γιατί υποκείμενο μετοχής = Πεισιρόδου και υποκείμενο ρήματος = ἡ Καλλιπάτειρα).

- ὑπερπηδῶσα = χρονική μετοχή, συνημμένη (γιατί υποκείμενο μετοχής = ἡ Καλλιπάτειρα, το οποίο είναι και υποκείμενο του ρήματος).

3. Φωραθείσης δὲ Καλλιπατείρας ὅτι εἲη γυνή, ταύτην ἀφιᾶσιν.

- Φωραθείσης = χρονική μετοχή, απόλυτη (γιατί υποκείμενο μετοχής = Καλλιπατείρας και υποκείμενο ρήματος = οὖτοι).

Είδη επιρρηματικών μετοχών:

1.Τροπική: Κῦρος πορεύεται ἔχων (= έχοντας) ἱππέας πεντακοσίους.

2.Χρονική: Ἐλθόντες (= αφού ήρθαν) πάντες ἐκάθηντο.

3.Αιτιολογική: Ἐνταῦθα ἔμεινον κατέχοντες (= επειδή κατείχαν) τό ἂκρον.

4.Τελική: Οἱ Ἀθηναῖοι παρεσκευάζοντο ὡς πολεμήσοντες (= για να πολεμήσουν).

5.Υποθετική: Ταῦτα ποιήσας (= αν κάνεις) ἐπαινεθείης ἂν.

6.Εναντιωματική: Πολλοί ὄντες (= αν και είναι ) εὐγενεῖς εἰσί κακοί.